ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Η Πλάτη βρίσκεται περίπου 9 χιλιόμετρα[4] προς τα βορειοανατολικά των Φιλιατρών σε υψόμετρο 294[1][5] μέτρα και απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. ΙΣΤΟΡΙΑ: Το χωριό που βρίσκεται κάτω από το βουνό της Μάλης έχει μακρόχρονη ιστορία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καναλουπού, ενώ ως Πλάτη αναφέρεται από το 1956.[6][7] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Καναλουπού ή Κανελουπού ή Καναλωπού και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Καναλουπού (Canalupu), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[8] Η Καναλουπού προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Εράνης το 1835,[9] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Εράνης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 115 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[11] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[12] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό της Καναλουπούς αποσπάται από τον Δήμο Εράνης και εντάσσεται στην Κοινότητα Χαλαζονίου, που είχε ως έδρα το Χαλαζόνι,[13][14] ως και το 1919,[15] που η Καναλουπού αποσπάται από την κοινότητα αυτή και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Καναλουπούς.[16] Η Καναλουπού παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1919 ως το 1956, που το χωριό μετονομάζεται σε Πλάτη και η Κοινότητα σε Κοινότητα Πλάτης,[17] και συνέχισε με το νέο όνομα ως έδρα της Κοινότητας Πλάτης από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Φιλιατρών,[18] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[19][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. ΑΠΟ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/gr/PlatiMessinias.html

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017

«Ξανάχτισαν» την εκκλησία της εποχής του Ιουστινιανού

Αναπαράσταση της εκκλησίας του Κάστρου Βελίκας σε φυσικό μέγεθος

Η εκκλησία του Ιουστινιανού... στάθηκε όρθια. Αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας έστησαν τη μοναδική παλαιοχριστιανική εκκλησία που βρέθηκε στα παράλια της Θεσσαλίας (εξαιρούνται οι αρχαιότητες της Νέας Αγχιάλου), στο Κάστρο της Βελίκας Λάρισας, και χρονολογείται στον 6ο μ.Χ. αιώνα, στους χώρους του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας.

Η έκθεση με τίτλο «Κάστρο Βελίκας. Ενας οχυρωμένος οικισμός του Ιουστινιανού» θα μείνει ανοιχτή για το κοινό μέχρι τις 10 Μαΐου και παρουσιάζει την εκκλησία σε φυσικό μέγεθος με τα αυθεντικά μέλη.
Οι επισκέπτες έχουν την αίσθηση ότι μεταφέρονται μέσα στην εκκλησία, ενώ βλέπουν τα ιερά σκεύη, ανάμεσά τους και το σπάνιο δισκοπότηρο, εύρημα μοναδικό για τα ελληνικά χρονικά, το οποίο είχε αποκαλύψει το «Εθνος» τον Ιούλιο του 2014.
Πρόκειται για μια κύλικα με ψηλό πόδι, ύψους 10 εκατοστών, που δεν φέρει διάκοσμο ή κάποια επιγραφή και οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι ήταν το άγιο ποτήρι της εκκλησίας. «Για πρώτη φορά εκτίθενται τα σημαντικότατα ευρήματα της ανασκαφής στο Κάστρο Βελίκας. Στην έκθεση κυριαρχεί η εκκλησία του κάστρου, το πιο σημαντικό από τα ανασκαμμένα κτίρια, που ερευνήθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, μαζί με τα γλυπτά και τα ιερά του σκεύη» λέει στο «Εθνος» η προϊσταμένη της ΕΦΑ Λάρισας, Σταυρούλα Σδρόλια.

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης πλήθος από πιθάρια και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, καθώς παρουσιάζονται οι αποθήκες του οικισμού και η οικία του διοικητή που βρέθηκε στη νότια πλευρά του Κάστρου Βελίκας.
Η εκκλησία του Κάστρου είναι μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του 6ου αιώνα μ.Χ. και οι ανασκαφές έφεραν στο φως κίονες, τμήματα μαρμάρινων κιονίσκων από την Αγία Τράπεζα, θραύσματα από θωράκια, ιερά σκεύη και νομίσματα για τη χρονολόγησή της με ασφάλεια.

Πιθάρια από τον οικισμό του Κάστρου Βελίκας και Αγιο Δισκοπότηρο που έχει συντηρηθεί και παρουσιάζεται στην έκθεση στο Διαχρονικό Μουσείο
Ιδρύθηκε την εποχή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.) και η κόγχη της βρέθηκε να εφάπτεται στο τείχος. Πιθανόν ύστερα από μεγάλη καταστροφή οι κάτοικοι τη μετέφεραν εκεί ίσως για να δείξουν την ιερότητα του τείχους -σαν να τους έσωσε από κάτι. Το Κάστρο της Βελίκας αποτελεί τη βυζαντινή οχύρωση της Ιουστινιάνειας περιόδου. Χτίστηκε στη θέση της Ακρόπολης της αρχαίας Μελιβοίας, της πόλης του ομηρικού βασιλιά Φιλοκτήτη.
Οι ανασκαφές που έγιναν από την κ. Σδρόλια και τον καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γιάννη Βαραλή αποκάλυψαν έναν μεγάλο αριθμό από εμπορικά αγγεία, που συνεχίζουν για πάνω από 1.000 χρόνια να κυκλοφορούν στις ίδιες εμπορικές διαδρομές του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας μεταφέροντας την αγροτική παραγωγή, μέταλλα, κεραμικά και άλλα προϊόντα.
Ξεχωρίζουν επίσης τα μεταλλικά εργαλεία για τις εργασίες στο σπίτι και στην ύπαιθρο, οι εμπορικοί αμφορείς με την ποικιλία των σχημάτων, και το τοπικό εργαστήριο παραγωγής ανάγλυφων σκευών, που συντελούν στην κατανόηση πολλών πτυχών της ζωής σε έναν οχυρό οικισμό της εποχής.
«Το Κάστρο της Βελίκας είχε την τύχη να διασωθεί μέχρι σήμερα χωρίς μεταγενέστερες επεμβάσεις και να μπορεί να μας αποκαλύψει πολλά μυστικά για τη ζωή των ανθρώπων της εποχής» μας λέει η κ. Σδρόλια.

ΑΠΟ http://www.ethnos.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: