Παζάρι Κοπανακίου

Αντέχει εδώ και 100 χρόνια
Για τους Κοπανακαίους είναι το καμάρι τους. Το μοναδικό παραδοσιακό παζάρι στο νομό που γίνεται Κυριακή. Ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα ως ζωαγορά. Σήμερα, συγκεντρώνει παραγωγούς αγροτικών προϊόντων από τη Μεσσηνία και την Πελοπόννησο, έχει ενσωματώσει στη λειτουργία του ποντιακή αγορά ρούχων, ειδών προικός και εργαλείων, ενώ εξακολουθεί να διατηρεί το χαρακτήρα της ζωοπανήγυρης. Άνθρωποι από όλη τη Μεσσηνία έρχονται εδώ για τις εβδομαδιαίες αγορές τους κι άλλοι, ως επισκέπτες, για να περιηγηθούν στο χρώμα και την ενέργειά του. Από το παζάρι ζουν στο Κοπανάκι τουλάχιστον άλλα εξήντα επαγγέλματα. Άλλοτε έδρα του Δήμου Αετού, το Κοπανάκι ανήκει πλέον στο Δήμο
Τριφυλίας.

Στη μακροχρόνια πορεία του, το παζάρι έχει «δει» πολλές εθνικές κρίσεις κι ακόμη περισσότερες δυσκολίες. Αυτό είναι το στοίχημα τώρα για τους κατοίκους του χωριού: Όχι μόνο να κατορθώσουν να το διασώσουν στο τοπίο της ύφεσης, αλλά και να του δώσουν νέα ώθηση.Ξεκίνησα την επίσκεψή μου από την περιοχή όπου πωλούνται ζώα. Κάποτε, διατίθεντο εδώ και άλογα, μουλάρια, αγελάδες. Τώρα, θα βρούμε κυρίως αμνοερίφια και πουλερικά.
Οι έμποροι είναι κατηφείς. Παρά τον καλό καιρό, λίγος κόσμος έχει έρθει στο Κοπανάκι για το παζάρι. Δε θέλουν να μου μιλήσουν. Δεν έχουν διάθεση.
«Πέσατε σε περίοδο στενοχώριας», μου λένε. «Αφήστε μας εμάς, τι να σας πούμε; Τα βλέπετε. Ακίνητα τα πράγματα. Να πάτε στους παραγωγούς που δεν πουλάνε ούτε ντομάτα!».
Ο Ηλίας Σταλίμερος πουλάει κότες και γαλοπούλες. Έρχεται από το γειτονικό Βασιλικό. «Είναι δύσκολα τα πράγματα κι όσο πάνε δυσκολεύουν πιο πολύ», μου λέει. «Εγώ, πάντως, επιμένω. Αυτό που θα ήθελα, είναι να μας δοθεί η άδεια και από το Δήμο Καλαμάτας να πουλάμε ζώα στη Λαϊκή. Θα ωφεληθεί και ο Δήμος και το εμπόριο. Ας μας δώσουν μια ευκαιρία, αντί να μας κόβουν κλήσεις».
Στο κέντρο, στους δρόμους με τα φρούτα και λαχανικά, οι παραγωγοί δεν είναι πιο αισιόδοξοι.
«Συμμετέχω στην αγορά του Κοπανακίου τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Χρόνο με το χρόνο τα πράγματα πάνε και χειρότερα, η κίνηση όλο και λιγοστεύει», παρατηρεί ο Γιάννης Ασσιούρας, παραγωγός από την Τρίπολη. «Το βασικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζω ως παραγωγός είναι αυτό της διάθεσης του προϊόντος από το χωράφι στο ράφι. Είναι τεράστια η διαφορά στην τιμή. Στο σημείο που έχει φτάσει η οικονομία, δύσκολο είναι να ανακάμψει η αγορά. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά. Από τη στιγμή που κόβουνε λεφτά απ’ όλο τον κόσμο, πώς να επιβιώσουμε κι εμείς;».
Όσο το πρωινό προχωρά, όμως, ο κόσμος όλο και πληθαίνει.
Σε διπλανούς πάγκους, ο Νικόλαος Ξενούλης από τον Άρι και ο Δημήτρης Κεμπεράς από την Τρίπολη, διαθέτουν τα προϊόντα τους και σχολιάζουν την κατάσταση. 
«Έρχομαι εδώ δεκατρία χρόνια», λέει ο Δημήτρης Κεμπεράς. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, η κίνηση πέφτει συνεχώς. Λίγος κόσμος έρχεται, πολύ συγκρατημένα παίρνουν μόνο τα απαραίτητα. Δε υπάρχει χρήμα, δεν υπάρχει ρευστότητα. Διαθέτω τα προϊόντα μου σε διάφορες αγορές στην Ελλάδα και, δυστυχώς, παντού συναντώ την ίδια κατάσταση. Δε βλέπω φως, τίποτα, χάλια».
«Η οικονομική καταστροφή για εμάς, δεν είναι μόνο ότι δεν ψωνίζει ο κόσμος, αλλά και ότι όλο και περισσότεροι κάνουν αυτή τη δουλειά, γιατί είναι ένα επάγγελμα το οποίο ήταν ανεξέλεγκτο πάντα», σημειώνει η Γεωργία Παναγιωτοπούλου, παραγωγός από την Κυπαρισσία. Όλος ο κόσμος, ειδικά όταν δεν έχει άλλο επάγγελμα, ειδικά εδώ που είναι αγροτική περιοχή, το πρώτο που θα κάνει είναι να πάρει ό,τι μπορεί από την οικογένειά του, το δεύτερο κάποιοι να κλέψουν και το τρίτο να πάνε να πουλήσουν στη Λαϊκή Αγορά προϊόντα δήθεν δικά τους αλλά στην ουσία αγορασμένα. Αυτό είναι ένα παραεμπόριο που λειτουργούσε όλα τα χρόνια στη Λαϊκή. Άνθισε ήδη από την πρώτη περίοδο του ΠΑΣΟΚ που υπήρχε μια φαινομενική ελευθερία με τα λεφτά. Σε όλες τις Λαϊκές του Νομού Μεσσηνίας, εκτός από αυτή της Καλαμάτας η οποία είναι ελεγχόμενη και πρέπει οι παραγωγοί να έχουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, το παραεμπόριο οργιάζει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι και αυτό που δημιούργησε την κρίση στον κλάδο μας».
Μου λέει ότι από το Δεκέμβριο του 2011 παρατηρεί μείωση έως και 60%.
Αν είχαν ακολουθηθεί οι νόμιμες διαδικασίες και έλεγχοι, θα ήταν πιο ευνοϊκά τα πράγματα για τον κλάδο σας; τη ρωτάω.
«Σήμερα δε μας ενδιαφέρει καθόλου αυτό. Το λέμε μόνο φιλολογικά», απαντά. «Αν δεν είχε υπογραφεί το μνημόνιο που δεσμεύει οικονομικά τη χώρα, θα μπορούσε να λειτουργήσει. Αλλά είναι παγίδα, να θεωρούμε ότι θα σωθεί η κατάσταση αν κυνηγήσουν το παραεμπόριο στις λαϊκές αγορές. Πιο θετικό για εμάς, στην παρούσα φάση, θα ήταν να πετάξουμε τις ταμειακές μηχανές και να ελεγχόμαστε φορολογικά με άλλον τρόπο. Είναι τουλάχιστον γελοίο να έχουν οι παραγωγοί ταμειακές μηχανές στις Λαϊκές Αγορές -και το λέω εγώ που έχω ταμειακή από το 2004».
Ο πρώην δήμαρχος Αετού, Δημήτρης Δριμής, μιλά με αγάπη για το παζάρι. «Το παζάρι για εμάς τους Κοπανακαίους, για εμάς τους κατοίκους της περιοχής, είναι εμπορικό, είναι πολιτισμικό, είναι κοινωνικό γεγονός», λέει. Είναι η μεγαλύτερη εκδήλωση, η μεγαλύτερη συνάθροιση ανθρώπων, εμπόρων, που γίνεται στο νομό κάθε Κυριακή, δηλαδή 52 μέρες το χρόνο. Δίνει μια διέξοδο στα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Μάλιστα, είχαμε σχεδιάσει, είχαμε δημοπρατήσει και μάλλον ολοκληρώνεται τώρα μια πρότυπη ζωαγορά», προσθέτει.
Εν τω μεταξύ, μπήκαμε στη δίνη της κρίσης, τα πράγματα δυσκόλεψαν, αντιτείνω.
«Το παζάρι, όμως, θα αντέξει», υπογραμμίζει. «Πιθανά σε κάποιες περιπτώσεις η κρίση να βοηθά το παζάρι. Εδώ το κοινό βρίσκει ποικιλία προϊόντων σε πιο φθηνές τιμές. Από αυτή την άποψη θα μπορούσε και να ενισχυθεί».
«Το παζάρι έχει μεγάλο παρελθόν και μπορεί να έχει και μέλλον, αν αξιοποιηθούν κάποια πράγματα», σημειώνει ο πρόεδρος Κοπανακίου, Γρηγόρης Παπαδόπουλος. «Καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες και ελπίζω να μπορέσουμε να το αναδείξουμε ακόμα περισσότερο, γιατί έχει προοπτική. Οι καιροί είναι δύσκολοι, αλλά τώρα παρά ποτέ είναι απαραίτητη η προβολή του παζαριού του Κοπανακίου. Δεδομένης της κρίσης υπάρχουν πολλά προβλήματα. Η μειωμένη κίνηση που βλέπετε σήμερα, είναι ενδεικτική της κρίσης. Παλαιότερα, εδώ, κάθε Κυριακή, είχε το διπλάσιο κόσμο. Στο Κοπανάκι, για το παζάρι, έρχονται πολίτες από όλη τη Μεσσηνία. Από Φιλιατρά, Γαργαλιάνους, από Μελιγαλά, από χωριά κοντά στην Καλαμάτα. Δεν είναι μόνο αυτοί που έρχονται για να ψωνίσουν, αλλά και επισκέπτες για να δουν το παζάρι και τη ζωαγορά, να περιηγηθούν».
«Είναι λίγος ο κόσμος που έχει μείνει πλέον στα χωριά μας», συνεχίζει ο κ. Παπαδόπουλος. «Μόνιμους κατοίκους έχει το Κοπανάκι γύρω στα 700 άτομα. Υπήρξαν εποχές που μετρούσε πάνω από 2.000 κατοίκους. Έχουν αρχίσει να ερημώνουν τα χωριά. Οι νέοι είναι λιγοστοί. Η καθημερινότητα είναι δύσκολη. Απλώς, εδώ, επειδή έχουμε το παζάρι κάθε Κυριακή, υπάρχουν 60-70 επαγγέλματα στο Κοπανάκι, μαγαζιά που κινούνται γύρω από το παζάρι. Για εμάς αυτό είναι πολύ σημαντικό, είναι ανάσα ζωής».
Της Γεωργίας Οικονομοπούλου

ΑΠΟ  http://www.tharrosnews.gr