ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Η Πλάτη βρίσκεται περίπου 9 χιλιόμετρα[4] προς τα βορειοανατολικά των Φιλιατρών σε υψόμετρο 294[1][5] μέτρα και απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. ΙΣΤΟΡΙΑ: Το χωριό που βρίσκεται κάτω από το βουνό της Μάλης έχει μακρόχρονη ιστορία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καναλουπού, ενώ ως Πλάτη αναφέρεται από το 1956.[6][7] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Καναλουπού ή Κανελουπού ή Καναλωπού και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Καναλουπού (Canalupu), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[8] Η Καναλουπού προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Εράνης το 1835,[9] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Εράνης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 115 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[11] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[12] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό της Καναλουπούς αποσπάται από τον Δήμο Εράνης και εντάσσεται στην Κοινότητα Χαλαζονίου, που είχε ως έδρα το Χαλαζόνι,[13][14] ως και το 1919,[15] που η Καναλουπού αποσπάται από την κοινότητα αυτή και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Καναλουπούς.[16] Η Καναλουπού παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1919 ως το 1956, που το χωριό μετονομάζεται σε Πλάτη και η Κοινότητα σε Κοινότητα Πλάτης,[17] και συνέχισε με το νέο όνομα ως έδρα της Κοινότητας Πλάτης από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Φιλιατρών,[18] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[19][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. ΑΠΟ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/gr/PlatiMessinias.html

Σάββατο 7 Απριλίου 2012

ΠΛΑΤΗ: ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΓΚΟΥΤΗ – ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ


   Όπως γνωρίζουμε όλοι μας στο χωριό μας πριν από αρκετά χρόνια υπήρχανε τρεις νερόμυλοι οι οποίοι εξυπηρετούσανε τις ανάγκες όχι μόνο του χωριού μας αλλά και της γύρω περιοχής.
   Οι δύο έχουνε γκρεμιστεί, ο μόνος πού σώζεται είναι του Πρεβεζάνου στον οποίο και θα αναφερθούμε. Τα στοιχεία τα έχω πάρει από την ίδια την οικογένεια.
    Ο νερόμυλος βρίσκεται 1ΚΜ περίπου μακριά από το χωριό με κατεύθυνση προς  
τα Φιλιατρά και στο δεξιό μέρος.
   Η λειτουργία του άρχισε πριν από το 1800 για να σταματήσει λίγο πριν το 1967.
   Τον μύλο τον είχανε δύο άτομα, ο Μελισινός και ο Πατούσας, οι οποίοι το 1910 τον πουλήσανε
στον Γκούτη Ευσταθιο και το 1975 έμεινε κληρονομιά στην κόρη του  Γκούτη Γιαννούλα, η οποία τον έχει μέχρι και σήμερα.
Δούλευε όλο το χρόνο χωρίς σταμάτημα. Διαφορετικό όμως ήταν το ωράριο του μύλου το καλοκαίρι από τον Χειμώνα.
Το καλοκαίρι λόγω του ότι νερό το χρησιμοποιούσανε για πότισμα δούλευε μόνο τις νυχτερινές ώρες. Οι δουλειά άρχιζε μόνο όταν ο ήλιος είχε πέσει ολοκληρωτικά μέσα στη θάλασσα και όχι πιο νωρίς, δεν είναι λίγες οι φορές που γινότανε έλεγχος από τον υπεύθυνο του νερού για το λόγο αυτό.
Το Χειμώνα λόγω του ότι δεν υπήρχε πρόβλημα με το νερό μπορούσε να δουλεύει χωρίς πρόβλημα όλο το 24ωρο.

                             Η διαδικασία που δούλευε ο νερόμυλος ήτανε η εξής:

   Το νερό ερχότανε μέσα σε μεγάλα βαρέλια και έπεφτε από ύψος 20μ. περίπου που ονομαζόταν ‘κρέμαση’, χτύπαγε στη φτερωτή η οποία κινούσε το επάνω λιθάρι, (το κάτω έμενε σταθερό) και έτριβε το σιτάρι. Για να γίνεται καλύτερα η τριβή του σιταριού τα λιθάρια τα χαρακώνανε από τη μεριά πού αλέθανε με καλέμι και σφυρί. Τη δουλειά αυτή την έκανε ο ιδιοκτήτης. Ακόμα ο ιδιοκτήτης ήτανε υπεύθυνος για την καλή λειτουργία του μύλου
  Τα πρώτα λιθάρια του συγκεκριμένου μύλου ήτανε πιο μικρά, αργότερα όμως αρχές του 1960 αντικατασταθήκανε με μεγαλύτερα από τα Πλατάνια Τριφυλίας. Τα λιθάρια ήτανε κατασκευασμένα από ελαφρόπετρα για να χαρακώνονται αλλά και για να μεταφέρονται εύκολα.  

                      
                                  ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥ

   Κάποια από τα εξαρτήματα του νερόμυλου είναι:

1)      ΦΤΕΡΩΤΗ: Έπεφτε το νερό και γύρναγε το επάνω λιθάρι
2)      ΑΔΡΑΧΤΙ:  Ένωνε τη φτερωτή με το μοχλό και γύρναγε το επάνω λιθάρι
3)      ΜΟΧΛΟΣ: Εξάρτημα πού έμπαινε στο αδράχτι και μαζί με τη φτερωτή  έδινε την κίνηση στο επάνω λιθάρι
4)      ΧΕΛΙΔΟΝΑ: Ένωνε το κινούμενο λιθάρι με το σταθερό
5)      ΠΑΠΑΔΕΣ: Ήτανε δυο ξύλινα εξαρτήματα που βοηθούσανε να σηκωθεί το                            λιθάρι για να το χαρακώσουνε   


Τα βαρέλια (κρέμαση) που έρχονταν το νερό στο μύλο
 Τα βαρέλια (κρέμαση) που έρχονταν το νερό στο μύλο

΄Ενωση βαρελιών με το μύλο
Φτερωτή
Τα λιθάρια του μύλου

 Τα λιθάρια του μύλου
 Τα λιθάρια του μύλου

Επάνω λιθάρι
 Κατω λιθάρι. Βλέπουμε την τρύπα όπου έπεφτε το τριμένο σιτάρι.

Πάχος λιθαριού
Δαχτυλίδια

Παπάδες
Διάφορα εργαλεία του μύλου
                 

TASOSPLATI. 7/4/2012

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

einai wraio oi daskaloi na kanoun ekdromh sta paidia gia na ma8enoun thn efebretikothta kai thn paradosh mas prin to combuter kai ta wii pou exoun kanei ta paidia paxisarka akoinonita kai neurika . kanadas

ΘΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΟΥΜΟ (ΒΙΝΤΕΟ)

ΜΙΚΡΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΘΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΟΥΜΟ, ΣΤΑΛΜΕΝΟ ΑΠΟ ΦΙΛΟ