ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Η Πλάτη βρίσκεται περίπου 9 χιλιόμετρα[4] προς τα βορειοανατολικά των Φιλιατρών σε υψόμετρο 294[1][5] μέτρα και απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. ΙΣΤΟΡΙΑ: Το χωριό που βρίσκεται κάτω από το βουνό της Μάλης έχει μακρόχρονη ιστορία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καναλουπού, ενώ ως Πλάτη αναφέρεται από το 1956.[6][7] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Καναλουπού ή Κανελουπού ή Καναλωπού και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Καναλουπού (Canalupu), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[8] Η Καναλουπού προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Εράνης το 1835,[9] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Εράνης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 115 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[11] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[12] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό της Καναλουπούς αποσπάται από τον Δήμο Εράνης και εντάσσεται στην Κοινότητα Χαλαζονίου, που είχε ως έδρα το Χαλαζόνι,[13][14] ως και το 1919,[15] που η Καναλουπού αποσπάται από την κοινότητα αυτή και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Καναλουπούς.[16] Η Καναλουπού παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1919 ως το 1956, που το χωριό μετονομάζεται σε Πλάτη και η Κοινότητα σε Κοινότητα Πλάτης,[17] και συνέχισε με το νέο όνομα ως έδρα της Κοινότητας Πλάτης από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Φιλιατρών,[18] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[19][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. ΑΠΟ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/gr/PlatiMessinias.html

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014

Πως γιόρταζαν οι Βυζαντινοί τον Άγιο Δημήτριο

Ο κύκλος των εορτών του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, άρχιζε με τα προεόρτια – που εκτείνονταν σε δύο Κυριακές - κορυφώνονταν την κυρίως εορτή στις 26 Οκτωβρίου, και έληγε δια των οκταήμερων μεθέορτων την 3η Νοεμβρίου. Ο κύκλος αυτός, ενώ κατά τον 12ο αιώνα άρχιζε έξι ημέρες προ της κυρίως εορτής, τον 14ο αιώνα διαρκούσε ολόκληρο το μήνα, σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίδει ο Αρμενόπουλος και ο Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ισίδωρος (14ος αιών).
Με την ευκαιρία των θρησκευτικών εορτών, γίνονταν εμπορική πανήγυρις, την οποία άγνωστος συγγραφέας του 12ου αιώνος ονομάζει «Δημήτρια». Έμποροι συνέρρεαν από παντού για να
πωλήσουν τις πραμάτειες τους, συνεπεία της φήμης του Αγίου, ο οποίος συγκέντρωνε μέγα πλήθος ευσεβούς λαού. Ο δε Αρμενόπουλος τονίζει ότι συνεπεία της μεγάλης κοσμοσυρροής, η εορτή έδιδε την εντύπωση ότι ήταν Οικουμενική.
Την περίοδο των εορτών, δημιουργούνταν μια δεύτερη πόλη, εκτεταμένη και θαυμάσια ρυμοτομημένη, έξωθεν του δυτικού κάστρου της πόλης, στη μεταξύ των τειχών της Χρυσόπορτας και της πεδιάδα του Αξιού περιοχή. Εκεί σε περίπτερα πωλούνταν προϊόντα εγχώρια και ξένα.
Η πνευματική κίνηση της πόλης τη περίοδο αυτή ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, αφού συνέρρεαν λόγιοι, ρήτορες, άνθρωποι των γραμμάτων, φιλόσοφοι και καλλιτέχνες. Χαρακτηριστικά σημειώνει στο εγκώμιό του ο Νικόλαος Καβάσιλας, μυστικός Θεολόγος και λόγιος ανήρ του 14ου αιώνα ότι, δεν υπάρχει κανείς Έλληνας που να μην ανάγει τη Θεσσαλονίκη όπως και την Αθήνα ως πόλη προγονική και να μη τη θεωρεί ως μητέρα ως προς τη παρεχόμενη μόρφωση.
Οι θρησκευτικές εορτές σύμφωνα με τους Γρηγορά και Ισίδωρο Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, ήταν στη πραγματικότητα τέσσερις. Κατά τον τελευταίο, οι τέσσερις αυτοί χαρακτήρες της εορτής του Αγίου, ταυτίζονται προς την αντίληψη των τεσσάρων μερών του κόσμου, ενώ κατά τον Γρηγορά προς τις τέσσερις εποχές του έτους.
Κατά την πρώτη εορτή, στις 26 Οκτωβρίου, παρίστατο ο Ηγεμών ή σπανίως ο Βασιλιάς. Γεγονός που προσέδιδε ιδιαίτερη λάμψη και μεγαλοπρέπεια, ενώ εκφωνούνταν λόγοι εγκωμιαστικοί ενώπιόν τους.
Κατά την δεύτερη εορτή, την επόμενη ημέρα, την κυρίως θέση κατείχε ο Ιεράρχης, ακολουθούμενος υπό του Κλήρου και των Μοναχών.
Η τρίτη ημέρα ήταν αφιερωμένη στου Μοναχούς, αφού έβλεπαν στο πρόσωπο του Αγίου ένα πρότυπο Αγνείας και Παρθενί8ας.
Η τέταρτη εορτή ήταν 8 ημέρες αργότερα από την κυρίως εορτή, στις 3 Νοεμβρίου, όταν εόρταζε ο πολύς κόσμος. Η εορτή αυτή λέγονταν «Οκταήμερος».
Οι Εκκλησιαστικές Ακολουθίες και οι λιτανείες έφθαναν στο ύψιστο σημείο της μεγαλοπρέπειας την παραμονή της εορτής του Αγίου, την κυρίως ημέρα και την επόμενη. Η Μεγαλοπρεπής πομπή κατά την παραμονή της κυρίως εορτής, ξεκινούσε από το ναό της Καταφυγής, έφθανε στην Αχειροποίητο και κατέληγε στον Άγιο Δημήτριο. Προηγούνταν Ασματικός Εσπερινος (σύμφωνα με τον Συμεών Θεσσαλονίκης – 15ος αιών), στους ναούς της Θεοτόκου της Καταφυγής και την Αγία Σοφία. Εν συνεχεία, λιτανεία εξέρχονταν από την Αγία Σοφία και κατευθύνονταν προς τη Καταφυγή και απ΄ εκεί άρχιζε νέα μεγαλοπρεπής πομπή, στην οποία μετείχαν όχι μόνον Κληρικοί, αλλά και πολιτικοί άρχοντες, οι οποίο συνεπεία του καθαρά εκκλησιαστικού χαρακτήρα της εορτής, συμμετείχαν όχι παραπλεύρως των Εκκλησιαστικών Αρχών, αλλά χωριστά στην αρχή της πομπής. Προηγούνταν οι Τίμιοι Σταυροί των κεντρικών ναών, ακολουθούσε ο κοινός λαός και έπονταν οι άρχοντες. Μετά από αυτούς ακολουθούσε ο Τίμιος Σταυρός της Αγίας Σοφίας, αναγνώστες ασκεπείς και αναγνώστες με καλυμμένη τη κεφαλή.
Ακολουθούσαν οι ψάλτες και οι δομέστικοι έχοντας στο μέσο τον πρωτοκανονάρχη. Κατόπιν οι διάκονοι και τέσσερις διάκονοι κρατούσαν το κιβώριο μετά του ιερού μύρου, εκατέρωθεν αναγνώστες και έξι κανδηλανάπτες, κρατώντας έξι μεγάλες αναμμένες λαμπάδες. Πίσω από το κιβώριο ακολουθούσε ο δευτερεύων διάκονος, οι σταυροφόροι διάκονοι, και ακολούθως ο Αρχιερεύς. Μετά τον Αρχιερέα οι δώδεκα επίσκοποι που ήταν υπό την πνευματική δικαιοδοσία του Θεσσαλονίκης. Την πομπή συμπλήρωνε ευσεβής λαός, που έψαλε το «Κύριε Ελέησον».
Οι ψαλμωδίες, η φωτοχυσία, οι κωδωνοκρουσίες, οι αναμμένες λαμπάδες που κρατούσε ο λαός, ο ήχος των σαλπίγγων και των μουσικών οργάνων, προσέδιδαν μοναδική μεγαλοπρέπεια.
Η πομπή αυτή συμβόλιζε το χριστομίμητο μαρτύριο του Αγίου Δημητρίου. Μετά την είσοδο της πομπής στον Ναό, τελούνταν Εσπερινός, ακολουθούσε Αγρυπνία και περίοδος εντός του ναού, ενώ την επομένη πανηγυρική Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, παρόντος του άρχοντος ή του βασιλέως.
*ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, «ΘΗΕ», τομ. 4, ΑΘΗΝΑΙ 1964, στ. 1053 κ.ε. 

tribonio.blogspot.gr
http://www.agioritikovima.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: