ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Η Πλάτη βρίσκεται περίπου 9 χιλιόμετρα[4] προς τα βορειοανατολικά των Φιλιατρών σε υψόμετρο 294[1][5] μέτρα και απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. ΙΣΤΟΡΙΑ: Το χωριό που βρίσκεται κάτω από το βουνό της Μάλης έχει μακρόχρονη ιστορία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καναλουπού, ενώ ως Πλάτη αναφέρεται από το 1956.[6][7] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Καναλουπού ή Κανελουπού ή Καναλωπού και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Καναλουπού (Canalupu), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[8] Η Καναλουπού προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Εράνης το 1835,[9] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Εράνης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 115 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[11] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[12] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό της Καναλουπούς αποσπάται από τον Δήμο Εράνης και εντάσσεται στην Κοινότητα Χαλαζονίου, που είχε ως έδρα το Χαλαζόνι,[13][14] ως και το 1919,[15] που η Καναλουπού αποσπάται από την κοινότητα αυτή και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Καναλουπούς.[16] Η Καναλουπού παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1919 ως το 1956, που το χωριό μετονομάζεται σε Πλάτη και η Κοινότητα σε Κοινότητα Πλάτης,[17] και συνέχισε με το νέο όνομα ως έδρα της Κοινότητας Πλάτης από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Φιλιατρών,[18] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[19][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. ΑΠΟ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/gr/PlatiMessinias.html

Τρίτη 4 Ιουνίου 2013

«Ζωή», και πάλι , στον Παλιό Νερόμυλο της Κυπαρισσίας


Λειτουργεί ξανά μετά από 39 χρόνια!

Του Ηλία Γιαννόπουλου

«Ζωή» πήρε από χθες ο μύλος του Μαυρογένη ή Κατσαμπρόκου – όπως είναι γνωστός – στους Μύλους Κυπαρισσίας, όπου ο «Παλιός Νερόμυλος» ξεκίνησε να λειτουργεί μετά από 39 ολόκληρα χρόνια, από την αγάπη, το μεράκι και την προσπάθεια των σημερινών ιδιοκτητών του, της οικογένειας Ιμιρζιάδη!
Ο «Παλιός Νερόμυλος», μετά την ανακατασκευή του, που έγινε με σεβασμό στο περιβάλλον, τις παραδοσιακές τεχνικές και την ιστορία του, στεγάζει τρεις διαφορετικές δραστηριότητες, όπως ακριβώς και στο παρελθόν: νερόμυλο, παραδοσιακό καφενείο και μαγαζάκι με παραδοσιακά προϊόντα!

Η ιστορία του νερόμυλου
Ο παλιός νερόμυλος κτίστηκε και λειτούργησε πριν από το 1850. Είναι ο μύλος του Μαυρογένη ή του Κατσαμπρόκου. Ο 10ος νερόμυλος από μια σειρά μύλων (από αυτούς πήρε και την ονομασία του «Μύλοι» ο οικισμός, ο οποίος παλιότερα ήταν γνωστός και ως «Περιβόλια», από την εύφορη γη και τα πλούσια αγροκτήματα) που λειτουργούσαν με το ίδιο νερό, ξεκινά από ψηλά, τις Βρύσες, και τελειώνει στο γεφύρι των Μύλων. Απαρτίζεται από το μύλο και το νερόπυργο, την κύρια κατοικία του μυλωνά κι ένα βοηθητικό κτίσμα, ενώ σε αυτόν σώζεται κινητός εξοπλισμός, όπως παλιά μηχανήματα, μυλόπετρες, το υπόγειο πετρόχτιστο κανάλι που μετέφερε το νερό, εργαλεία, αλλά και αντικείμενα από την οικοσκευή του μυλωνά.
Οι μύλοι εγκαταλείφθηκαν σιγά σιγά, πλην του «Παλιού Νερόμυλου», ο οποίος λειτούργησε ως το 1974. Σταμάτησε να αλέθει, όταν ο Δήμος Κυπαρισσίας πήρε το νερό για να εξασφαλίσει επάρκεια ύδρευσης στην πόλη και αποζημίωσε το μυλωνά. Σε αντιστάθμισμα αυτής της απώλειας για τους κατοίκους του οικισμού ο Δήμος Κυπαρισσίας τα καλοκαίρια στους Μύλους παρέχει νερό από τον Αρκαδικό ποταμό, για να ποτίζονται τα πολλά περιβόλια που υπάρχουν.
Τελευταίος μυλωνάς ήταν ο Γιάννης Μαυρογένης του Δημητρίου. Αγόρασε, δε, το μύλο το 1942 από τον Μπραχάκο.
Τα παλιά χρόνια η πρόσβαση στην περιοχή ήταν δύσκολη και γινόταν μόνο με άλογο. Για το λόγο αυτό, μάλιστα, ο νερόμυλος επιλέχθηκε και ως αρχηγείο των αντιστασιακών κατά την κατοχή 1941-1944, καθώς και των ανταρτών του ΕΑΜ μετά την απελευθέρωση.
Ο νερόμυλος πολλά χρόνια πριν από τον πόλεμο και μέχρι το 1945 ήταν και ταβέρνα. Μετά τον πόλεμο η ταβέρνα έγινε καφενεδάκι, μικρομπακάλικο και ψιλικατζίδικο. Έτσι συνέχισε να λειτουργεί και μετά το 1974 που σταμάτησε ο μύλος. Στο μαγαζί του μύλου σταματούσαν οι περαστικοί, πεζοί ή με τα άλογά τους, που περνούσαν για τα χωριά τους, της Τριπύλης.
Στο μύλο, δε, έφταναν τα ξημερώματα και οι Κυπαρίσσιοι ξενύχτηδες για να ακούσουν τα αηδόνια!

Το περιβάλλον
Η πανέμορφη ρεματιά που υπάρχει και σήμερα, με την πυκνή βλάστηση και τα στενά περάσματα, ήταν γεμάτη αηδόνια, γκιώνηδες, κλαψοπούλια και γιδοβύζια. Το κτήμα του μύλου είναι ένα μνημείο της φύσης από καταβολής κόσμου, αφού ποτέ δεν έχει καλλιεργηθεί και δεν έχει δεχθεί λιπάσματα.
Το μονοπάτι της ρεματιάς μπορείτε να το ακολουθήσετε και σήμερα, απολαμβάνοντας μια θαυμάσια διαδρομή στη φύση, τον ήχο του νερού και τους υπέροχους παλιούς νερόμυλους με τις ωραίες γωνιές και τους τεράστιους πετρότοιχους.
Το οινομαγειροταβερνείο του «Κλειδέρη», απέναντι από το μύλο, που λειτουργεί εδώ και 60 χρόνια, προσφέρει μια θαυμάσια θέα του μύλου και του καταπράσινου λόφου και, βεβαίως, εξαιρετικό φαγητό, με παραδοσιακές συνταγές και τοπικά ποιοτικά προϊόντα, για γευστικές απολαύσεις και γνήσια ελληνική διασκέδαση!

Η ανακατασκευή
Οι σημερινοί ιδιοκτήτες αγόρασαν το μύλο, το σπίτι με όλα τα πράγματά τους και με το κτήμα που τα περιβάλει, το 2005, λόγω της ομορφιάς του τοπίου. Είναι γνωστή, άλλωστε, η αγάπη και το ενδιαφέρον τους για την προστασία, διατήρηση και ανάδειξη παλιών μνημείων, οικισμών, κτισμάτων κ.τ.λ. Για πολλά χρόνια απολάμβαναν μόνο τα λεμονοπορτόκαλα που παράγει το κτήμα, μέχρι που αποφάσισαν να ζωντανέψουν ξανά τον παλιό νερόμυλο! Η ανακήρυξη του μύλου ως διατηρητέου μνημείου απαιτήθηκε από την 26η ΕΒΑ Καλαμάτας και την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας, «διότι αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα προβιομηχανικής εγκατάστασης και τον καλύτερα διατηρημένο μύλο εκτεταμένου δικτύου υδρόμυλων που αναπτύσσεται κατά μήκος του ιδίου ρέματος»! Στο, δε, Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων η ανακήρυξή του έγινε ομόφωνα. Η ανακατασκευή έγινε με απόλυτο σεβασμό στο παλιό κτίσμα, τηρήθηκαν όλες οι παραδοσιακές τεχνικές, επιλέχθηκαν παλιά υλικά, αλλά και φιλικά με το περιβάλλον, από τον ντόπιο πολυτεχνίτη Δημήτρη Παναγιωτακόπουλο (Ντουβίτσα).

Οι δραστηριότητες
Η ανακατασκευή του κτηρίου έγινε για να στεγάσει τρεις διαφορετικές δραστηριότητες, όπως ακριβώς και στο παρελθόν. Ο νερόμυλος λειτουργεί όπως παλιά, δηλαδή αλέθει σιτάρι. Το καφενείο ήταν και παλιά επιπρόσθετη λειτουργία του μύλου και σήμερα φιλοδοξεί να κρατήσει τον παραδοσιακό χαρακτήρα με προσφορά επιλεγμένων ροφημάτων, γεύσεων και ποτών.
Το μαγαζάκι που λειτουργεί στο ισόγειο προβάλλει την πλούσια προσφορά της φύσης στην ελληνική γαστρονομία, διαθέτοντας μια ποικιλία προϊόντων από γνήσια υλικά. Πολλά από αυτά, ο σημερινός «μυλωνάς» Νάσος Σμέρδης μαζεύει από τα βουνά της περιοχής και συσκευάζει μαζί με τη γυναίκα του, την Άννα, με γνώση, αγάπη και μεράκι.
Από χθες, λοιπόν, ξεκίνησε και πάλι η λειτουργία του «Παλιού Νερόμυλου» στους Μύλους Κυπαρισσίας, ο οποίος είναι επισκέψιμος για το κοινό, ώστε να θυμηθούν οι παλαιότεροι και να μάθουν οι νεότεροι την ιστορία, τα ήθη και έθιμα της περιοχής, απολαμβάνοντας όμορφες στιγμές στη φύση, ταξιδεύοντας στο χρόνο και την παράδοση! 

ΑΠΟ http://www.tharrosnews.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΠΛΑΤΗ: (ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΝΑΛΟΥΠΟΥΣ). ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ. (ΔΥΟ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ).

Στην προσπάθεια που γίνετε για τη συλλογή παλαιών φώτο με θέμα το χωριό μας, μας ήρθε μία ακόμα, με δύο ενδεικτικά του δημοτικού μας σχολε...