ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Η Πλάτη βρίσκεται περίπου 9 χιλιόμετρα[4] προς τα βορειοανατολικά των Φιλιατρών σε υψόμετρο 294[1][5] μέτρα και απέχει 10 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. ΙΣΤΟΡΙΑ: Το χωριό που βρίσκεται κάτω από το βουνό της Μάλης έχει μακρόχρονη ιστορία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καναλουπού, ενώ ως Πλάτη αναφέρεται από το 1956.[6][7] Πάντως το χωριό συναντάται με την ονομασία Καναλουπού ή Κανελουπού ή Καναλωπού και σε προγενέστερες βιβλιογραφικές πηγές-αναφορές. Ο οικισμός αναφέρεται, σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Η Καναλουπού (Canalupu), ανήκε, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[8] Η Καναλουπού προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Εράνης το 1835,[9] ενώ αναφέρεται, το 1853 στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως χωριό του Δήμου Εράνης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 115 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[11] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[12] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό της Καναλουπούς αποσπάται από τον Δήμο Εράνης και εντάσσεται στην Κοινότητα Χαλαζονίου, που είχε ως έδρα το Χαλαζόνι,[13][14] ως και το 1919,[15] που η Καναλουπού αποσπάται από την κοινότητα αυτή και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Καναλουπούς.[16] Η Καναλουπού παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1919 ως το 1956, που το χωριό μετονομάζεται σε Πλάτη και η Κοινότητα σε Κοινότητα Πλάτης,[17] και συνέχισε με το νέο όνομα ως έδρα της Κοινότητας Πλάτης από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Φιλιατρών,[18] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[19][4] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. ΑΠΟ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/gr/PlatiMessinias.html

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2020

Αετός Δήμου Τριφυλίας: Η καταστροφή του από τους ναζί στις 11 Σεπτεμβρίου 1943


6 Σεπτεμβρίου 2020

 

 

Ο Αετός είναι το μοναδικό χωριό του Δήμου Τριφυλίας, που έχει χαρακτηριστεί Μαρτυρικό, λόγω της ολοσχερούς καταστροφής του από τους ναζί στις 11

Σεπτεμβρίου 1943. Όπως και τα άλλα χωριά της περιοχής συμμετίχε σχεδόν με το σύνολο του πληθυσμού στο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης.

Αρχικά με διάσπαρτες ομάδες, αργότερα με την ένταξή τους στο ΕΑΜ. Σημείο – κλειδί για να κατανοήσουμε τη ροή των γεγονότων, είναι η συνθηκολόγηση της Ιταλίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943.

 
Ανταρτικά τμήματα επιχειρούν να αφοπλίσουν τους Ιταλούς που ήταν συγκεντρωμένοι σε Κυπαρισσία, Φιλιατρά, Γαργαλιάνους, Πύλο. Παράλληλα η συνθηκολόγηση της Ιταλίας δημιουργεί κύμα αισιοδοξίας στον πληθυσμό. Αντάρτες επισκέπτονται και τον Αετό. Ακολούθως μικρή ομάδα Γερμανών πηγαίνει στον Αετό για να ζητήσει τρόφιμα.

Σύμφωνα με αναλυτές της περιόδου, οι εμφανίσεις Γερμανών σε χωριά που μάθαιναν ότι τα είχαν επισκεφτεί Έλληνες αντάρτες, ήταν σκόπιμες, για να μην αφήσουν τον τοπικό πληθυσμό να αναθαρρήσει.

Οι αντάρτες τους αντιλαμβάνονται και οργανώνουν επίθεση εναντίον τους, με απολογισμό κανένα νεκρό για τους αντάρτες, τρεις νεκρούς για τους Γερμανούς, δύο τραυματίες και επτά αιχμαλώτους, ενώ δύο διέφυγαν.

Ακολούθησαν τα γερμανικά αντίποινα το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 1943 με τέσσερις γερμανικές πυροβολαρχίες να βομβαρδίζουν το χωριό και ένα σύνταγμα με συνοδεία οκτώ τεθωρακισμένων και με χρήση εμπρηστικής σκόνης να πυρπολεί ό,τι είχε γλιτώσει από τα κανόνια.

Αρκετοί κάτοικοι του χωριού είχαν διαφύγει στα βουνά, αλλά οι υπερήλικες που έμειναν αντιμετώπισαν την οργή των βαρβάρων και βρήκαν μαρτυρικό θάνατο από τους Γερμανούς ναζί.
Ακολούθως άρχισε το πλιάτσικο, η λεηλασία (γέμισαν εφτά φορτηγά με λάφυρα) και όσους αμάχους βρήκαν τους εκτέλεσαν. Καίνε σπίτια και καταστήματα, σχολεία. Πρόκειται για τακτική που η ναζιστική πλέμπα εφαρμόζει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο σε όλα τα χωριά που εγκληματεί. Εκτελέσεις, πλιάτσικο, κάψιμο.

Την αποφράδα 11η Σεπτεμβρίου σκοτώθηκαν οι κάτοικοι Αετού: 1) Θεόδωρος Καζάντζας του Κωνσταντίνου. 2) Μήτρος Ρέμπελος του Γρηγορίου. 3) Αλέξιος Γκότσης του Δημητρίου. Τον σκότωσαν μπρος στα μάτια της αδελφής του, που απ’ εκείνη τη στιγμή έχασε τη μνήμη της από το ισχυρό σοκ. Διάτρητος από σφαίρες βρέθηκε έξω από την ανατολική πόρτα του πατρικού του σπιτιού, που το έκαψαν. 4) Κωνσταντίνος Χαϊμανάς του Γεωργίου. Τον σκότωσαν κι αυτόν εν ψυχρώ.

Έκαψαν ζωντανούς τους:

 
1) Γεώργιο Γεωργιλά του Θεοδώρου, 2) τον τυφλό Κωνσταντίνο Γκότση του Πανάγου και 3) τον Γεώργιο Χαϊμανά του Ιωάννου. Σε γειτονικά χωριά εκτελέστηκαν οι:
Κατσιάρας Κωνσταντίνος, Πετρόπουλος Μήτσος, Δημητροπούλου Γιαννούλα και ο 20-χρονος Μανωλόπουλος Νικόλαος.

 

To ναζιστικό έγκλημα ακολούθησε η πενιχρή συνδρομή του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού με ένα σακί αλεύρι, δέκα οκάδες όσπρια και μια οκά ζάχαρη, ενώ ο Άγγλος Ρήντ αρχηγός της Διασυμμαχικής Αποστολής έδωσε διαταγή και δόθηκαν από μία λίρα και ένα αλεξίπτωτο για κάθε δύο οικογένειες. Οι συνέπειες της καταστροφής αποτυπώθηκαν για χρόνια, με το χωριό να δυσκολεύεται να ορθοποδήσει και αρκετούς κατοίκους να κάνουν επιλογές άλλων τόπων για να συνεχίσουν τη ζωή τους.

Κάθε χρόνο ο Δήμος Τριφυλίας διοργανώνει μία σεμνή τελετή, στο όμορφο χωριό, για να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων και για να κρατήσει ζωντανό το διαχρονικό μήνυμα της θυσίας.

Επιμέλεια αφιερώματος: Νάσος Μπράτσος

ΑΠΟ https://www.ert.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: