ΚΑΛΑΝΤΑ

ΦΩΤΟ http://www.agioritikovima.gr/

Η πιο διαδεδομένη εκδοχή

Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά
ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός
άγιος και Πνευματικός,

στη γη να περπατήσει
και να μας καλοκαρδίσει.

Αγιος Βασίλης έρχεται,
άρχοντες το κατέχετε (ή "και δε μας καταδέχεται"),
από την Καισαρεία,
συ' σαι αρχόντισσα κυρία.
Βαστά εικόνα και χαρτί,
Ζαχαροκάντιο ζυμωτή
χαρτί, χαρτί και καλαμάρι
δες και, δες και με το παλικάρι.
Το καλαμάρι έγραφε,
την μοίρα του την έλεγε
και το, και το χαρτί ωμίλει
Αγιε μου καλέ Βασίλη.

Μια πιο παλιά και λόγια εκδοχή

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή, κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά, εκκλησιά με τ΄ άγιο θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός, Άγιος και πνευματικός,
στη γη, στη γη να περπατήσει
και να μας, και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται, ==άρχοντες το κατέχετε==,
από, από την Καισαρεία, ζησ΄ αρχό, ζήσ' αρχόντισσα κυρία.
Βαστάει εικόνα και χαρτί, ==με το Χριστό το Λυτρωτή==,
χαρτί, χαρτί και καλαμάρι, δες και με, δες κι εμέ το παλικάρι.
Σ΄ αυτό το σπίτι που ΄ρθαμε, πέτρα, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χίλια, χίλια χρόνια να ζήσει.
Και του χρόνου !

Ζακυνθινά κάλαντα πρωτοχρονιάς

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος
υγεία αγάπη και χαρά να φέρει ο νέος χρόνος.
Να ζήσει ο κύρης ο καλός, να ζήσει κι η κυρά του
όλα του κόσμου τα καλά να έχει η φαμελιά του.
Να ζήσει τ' αρχοντόπουλο πού 'χει καρδιά μεγάλη
σε μας και στην παρέα μας ένα φλουρί να βγάλει.

Κεφαλονίτικα κάλαντα πρωτοχρονιάς

Άγιος Βασίλης έρχεται Γενάρης ξημερώνει
ο μήνας που μας έρχεται το χρόνο φανερώνει.
Τραλαλά...
Την άδεια γυρεύουμε στο σπίτι σας να μπούμε
τον άγιο με όργανα και με φωνές να πούμε.
Τραλαλά...
Εκοίταξα στον ουρανό και είδα δυο λαμπάδες
και με το καλωσόρισες καλές σας εορτάδες
Τραλαλά...
Και πάλι ξανακοίταξα και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια.
Τραλαλά...

Μακεδονίτικα κάλαντα πρωτοχρονιάς

Ήρθε πάλι νέο έτος εις την πρώτη του μηνός
ήρθα να σας χαιρετίσω, δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας ιεράρχης θαυμαστός
εις την οικογένειά σας νά 'ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά
να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά,
σας αφήνω "καληνύχτα" και του χρόνου με υγειά.

 ΑΠΟ http://el.wikisource.org

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ

Του Αντ. Ξεπαπαδάκου – συγγραφέα
(«590 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ», Αδούλωτη Μάνη – 2001)

Ταχιά ταχιά είν' αρχιμηνιά,
ταχιά είν' αρχή τον χρόνου,
αρχή είν' αρχή τα κάλαντα
κι αρχή τον Γεναρίου.

Μέσα κοιμάται αφέντης μας
μαζί με την κυρά μας
και ποιος να μπει και ποιος να βγει
και ποιος να τους ξυπνήσει;

Ξύπνησε, αφέντη, ξύπνησε, να φάμε και να πιούμε:
-Αφέντη πύργος φαίνεσαι
κι ορθός σαν κυπαρίσσι,
και του ματιού σου η σαϊτιά
πύργους ξεθεμελιώνει,
πύργους και πετροπήγαδα
κι αυλές μαρμαρωμένες.

Είπαμε δα τ' αφέντη μας,
ας πούμε της κυράς μας:
- Κυρά μαρμαροτράχηλη
και φεγγαρομαγούλα

και κρουσταλλίδα του νερού
και πάχνη από τα χιόνια

Όπου τον έχεις τον υγιό
τον λευκοχαναχάρη,
που λούζεις και χτενίζεις τον
και στο σχολειό τον στέλνεις.

Κι ο δάσκαλος τον έβαλε
να του χαλαναρχείσει
κι εξέπασέ του το κερί
κι έκαψε το χαρτί του
κι έκαψε και τα ρούχα του
τα μορφογαζωμένα
κι ο δάσκαλος τον έδειρε
με το χρυσό βιτσάρι.

Παίρνει τον το παράπονο,
την άκρην άκρη πάει,
στο δρόμο τον συναπαντούν
οι δώδεκα Απόστολοι:
"Έλα να φας, έλα να πιεις,
έλα να τραγουδήσεις".

ΑΠΟ http://www.mani.org.gr