Νικος Καλογεροπουλος: Ενας ευαίσθητος «Kυνικός»

Απρόβλεπτος και ανατρεπτικός, χαρισματικός, με αστείρευτο ταλέντο, αυθεντικότητα και πολιτική σκέψη. Συναρπάζει με τον τρόπο που σκέφτεται και γοητεύει με τον τρόπο και τις επιλογές της ζωής του. Η συνάντηση με τον Νίκο Καλογερόπουλο στην πάτρια γη του ξετυλίγει όλες τις πτυχές της πολύπλευρης προσωπικότητας του.

Φύση. Ο ηθοποιός ανάμεσα στις πορτοκαλιές.

Eίναι πέρα για πέρα αληθινός και αυθόρμητος. Αυτός είναι ο "Καλόγερας", όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του. Ανατρεπτικός, πηγαίος, μερακλής, ονειροπόλος, αυθεντικός, συνεπής, αμετανόητος για τη στάση ζωής του, Eλληνας. Τον συναντήσαμε στη Μεσσηνία, στον τόπο καταγωγής του, λίγες μέρες πριν αναχωρήσει για την Αυστραλία, όπου θα ταξιδέψει για το φεστιβάλ μαζί με την τελευταία του ταινία "Οι ιππείς της Πύλου", που προβλήθηκε στις αθηναϊκές αίθουσες τον περασμένο Μάρτιο. "Γουστάρω τους Ελληνες της διασποράς, γεύομαι την αγάπη τους σαν να είμαι στο χωριό μου. Γι' αυτό και μένω πιστός στις επιλογές και τη στάση ζωής μου. Και να ήθελα να χαμηλώσω τον πήχη, δεν μπορώ πια. Πώς να προδώσω τους ανθρώπους που με εμπιστεύονται;", λέει ο ίδιος, σχολιάζοντας την επικαιρότητα.

Η ταινία "μοσχοβολάει Ελλάδα", μας είχε πει την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε πριν βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες, αφενός γιατί προβάλλει τη φυσική της ομορφιά μέσα από τις εικόνες της Πύλου και τα δικά του παιδικά βιώματα κι αφετέρου γιατί αποκαλύπτει όλο της το μεγαλείο, αλλά και τις μικρότητες. "Για να αλλάξει ο κόσμος πρέπει να αλλάξει ο καθένας από μόνος του. Εγώ επέλεξα μια στάση ζωής και την τηρώ με συνέπεια. Ολα αυτά που περνάει σήμερα ο Ελληνας τα έχω προβλέψει. Ολοι οι άνθρωποι που σκέφτονται έστω και λίγο τα είδαν. Τα έβλεπα και τα έχω πει και στους "Κυνικούς"" (σ.σ. την παράσταση που θα ανεβάσει ξανά στην Αθήνα τον χειμώνα στη Μεσσηνία το επόμενο καλοκαίρι).
Ο Νίκος Καλογερόπουλος έχει στενή σχέση με την επαρχία, άλλωστε όλα αυτά τα χρόνια μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στην πόλη και το χωριό και με κανέναν τρόπο δεν επιτρέπει στον εαυτό του να εγκλωβιστεί στην Αθήνα. Γεννήθηκε στην περιοχή μεταξύ Κυπαρισσίας και Φιλιατρών "κάτω από μια βελανιδιά", μας ενημερώνει χαριτολογώντας, και σπούδασε όπως λέει την "αγροτικήν": "Αγαπάω τη Μεσσηνία και τη γη της. Αλλοτε τραγουδάω, άλλοτε σκάβω, άλλοτε φυτεύω, άλλοτε μαζεύω ελιές, άλλοτε γράφω, άλλοτε παίζω. Ενα "κλικ" είναι όλα. Κάθε στιγμή είναι ?γκαστρωμένη?, κυοφορεί πράγματα".
Πολυπράγμων και ανήσυχος

Κτήμα. Μέσα σε 300 στρέμματα μεσσηνιακής γης, ο «Καλόγερας» έστησε το καλλιτεχνικό του στέκι.

Είναι μεσημέρι και καθόμαστε σε ένα καφέ στην παραλία της Κυπαρισσίας. Ο Νίκος μού δείχνει απέναντι τα δέντρα και τη βρύση του Παυσανία. "Εδώ έκανα τα σκασιαρχεία στη Γ' γυμνασίου. Οταν με απέβαλαν από τα γυμνάσια των Φιλιατρών, ήρθα στην Κυπαρισσία, αλλά με ξανάδιωξαν κι από εδώ. Οι λόγοι ήταν ερωτικοί. Εκείνη την εποχή απαγορευόταν ο έρωτας. Ημουν ζωηρός, γράφαμε διαγώνισμα κι είχα ένα ραβασάκι στην τσέπη μου για ένα κοριτσάκι. Ο καθηγητής το πέρασε για σκονάκι, μου το άρπαξε και το διάβασε δυνατά στην τάξη. Ντράπηκα, θόλωσα και τον πλάκωσα στο ξύλο. Με απέβαλαν από όλα τα σχολεία της περιοχής. Τέλειωσα το γυμνάσιο στα Πατήσια κι από αντίδραση δεν πήγα, τελικά, ποτέ να πάρω το απολυτήριο".Ηταν η πρώτη φορά που έφευγε από τον τόπο του. Εποχές δύσκολες, στη σκιά της Χούντας, ήρθε στην Αθήνα και μπήκε στην οικοδομή. "Ολοι με νόμιζαν αριστερό, αλλά εγώ είχα πλήρη άγνοια. Νόμιζα ότι ο Μαρξ ήταν ποδοσφαιριστής της Μπάγερν (γέλια). Δούλεψα πολύ, προχθές μάλιστα έκατσα και μέτρησα πόσες δουλειές έχω κάνει. Τις έβγαλα 52. Σιδερωτής, μικροπωλητής, εργάτης σε εργοστάσιο, πωλητής, κ.ά. Εκεί έμαθα τη ζωή και αυτή ήταν η σχολή μου για το θέατρο. Βέβαια, κάτω από άλλες συνθήκες θα ήθελα να είχα σπουδάσει Ιατρική".

Κυπαρισσία. Αναμνήσεις από την παιδική ηλικία. Ο τόπος της σχολικής
κοπάνας.

Ο Νίκος Καλογερόπουλος δεν ησυχάζει ποτέ, αλλά ενίοτε απομονώνεται. Αυτοσυγκέντρωση, αυτοαναθεώρηση, ανασυγκρότηση, συγγραφή, ψάξιμο κι ενεργοποίηση. Αυτά είναι τα στοιχεία που τον περιγράφουν. Οταν δεν κάνει θόρυβο, σίγουρα ετοιμάζει κάτι θορυβώδες. Αυτό έκανε και το καλοκαίρι που πέρασε. Ο "Καραγκιόζης" που ανέβασε σε έναν χώρο κοντά στα Φιλιατρά, διάβαζε Καβάφη και τους άφησε όλους άφωνους. "Ηταν ο καλύτερος τρόπος να κάνω μέσα από τον λόγο του Καραγκιόζη και την ποίηση την πιο τσουχτερή κριτική στην ελληνική κοινωνία. Μέσα σε 23 λεπτά τα είπα όλα. Κράτησα την παράδοση, αλλά αντί για το σαράι έβαλα τη Βουλή. Επαιζα και κάτω και πάνω από το μπερντέ", μου περιγράφει με τον ενθουσιασμό ενός μικρού παιδιού. Αυτό λατρεύουν οι φίλοι του σε αυτόν. Το γεγονός της "μη απουσίας" του. Μπορείς να κάνεις χρόνια να τον δεις, αλλά δεν σου λείπει καθόλου γιατί ξέρεις ότι κάπου εκεί έξω κάνει πράγματα, "μαγειρεύει" καταστάσεις για να κάνει τη ζωή του, αλλά και τη ζωή των άλλων καλύτερη.
Κι ενώ σκέφτομαι όλα αυτά, εκείνος σηκώνεται από την καρέκλα πριζωμένος, έτοιμος να με οδηγήσει στο "Μίτσιγκαν", σε ένα απέραντο πανέμορφο κτήμα που έχει μετατρέψει σε καλλιτεχνικό στέκι. "Ελα μαζί, θα σου βγάλω είδηση", μας λέει. Τον ακολουθούμε. Μπαίνουμε στο φορτηγάκι του και σε λίγα λεπτά περνάμε την είσοδο του κτήματος. "Αυτός ο δρόμος του χρόνου θα είναι γεμάτος με έργα Τέχνης", λέει καθώς μπαίνουμε στο αγρόκτημα, του μεγαλύτερου σε έκταση σε όλη τη Μεσσηνία, του Μήτσου Τσίγκανου. Ο ίδιος έχει σπουδάσει σκηνοθεσία κι από παιδί "κουβαλάει" τα ίδια "θέλω" με τον φίλο του. Είναι ένας "συνειδητός Ελληνας", όπως τον χαρακτηρίζει ο ηθοποιός. Σε αυτό τον χώρο το καλοκαίρι που πέρασε ο Νίκος Καλογερόπουλος μαζί με τους φίλους του, "Τα παιδιά της Μεσσηνίας", όπως τους ονομάζει, έκανε το όνειρό του πραγματικότητα. Κάθε βράδυ έδινε παραστάσεις και "ξεκλείδωνε" καρδιές και συνειδήσεις. "Εδώ χωρίς φώτα, κάτω από το φεγγάρι, κάναμε την ανάγκη μας μαγκιά.

Πρωτοπορία. Καλλιτεχνικό στέκι «Το γλυκό καρπούζι», όπου ο καλλιτέχνης ανεβάζει
παραστάσεις.

Παίζαμε, τραγουδούσαμε, απαγγέλλαμε ποίηση και μετά την παράσταση καθόμασταν μέχρι τα ξημερώματα. Μαγεία. Γινόταν "λειτουργία" και είδαμε την ανάγκη που έχει ο άνθρωπος να μονιάσει με άλλους ανθρώπους. Σε αυτούς του χαλεπούς καιρούς που ο καθένας καλείται ως Ελληνας να κάνει αυτό που μπορεί, εμείς ξεκινάμε από εδώ. Θα ψάξουμε να βρούμε όλα τα μαγκάκια της Μεσσηνίας που είναι σκόρπια και θα μονοιάσουμε. Είναι πολλοί, είμαστε πολλοί, αλλά σκόρπιοι, εμείς που συμφωνούμε στο μυαλό και τη ψυχή. Του χρόνου θα ανεβάσουμε τους "Κυνικούς", αφού πρώτα θα παίξουμε στην Αθήνα τον χειμώνα. Θα κάνουμε πράγματα, θα συναντήσουμε όλα τα παιδιά της Μεσσηνίας που κάνουν κάτι, παίζουν μουσική, ζωγραφίζουν... Θα τραγουδήσουμε ρεμπέτικα, θα οργανώσουμε εκθέσεις βιβλίων και έργων Τέχνης. Εμείς από εδώ στέλνουμε τα πιο θετικά μηνύματα σε όλη την Ελλάδα και σας καλούμε στον τόπο μας, στο "Μίτσιγκαν". Ας έρθουν να μας συναντήσουν τα παιδιά της Λακωνίας, των Σερρών, της Μακεδονίας, να γίνει ένα κίνημα από μέσα. Ετσι θα σωθούμε. Το κάλεσμα δεν είναι μόνο παμμεσσηνιακό, καλούμε και τους καλλιτέχνες. Ηδη ο Ηλίας Λογοθέτης έχει δηλώσει συμμετοχή για του χρόνου, όπως και η Τζένη Δριβάλα. "Τα παιδιά της Μεσσηνίας" ανάμεσά τους έχουν 3 αεροπόρους, 2 οινοποιούς, δασκάλους, γεωπόνους, γιατρούς κ.ά. Αυτοί θα είναι οι ηθοποιοί. Στους "Κυνικούς" υπάρχουν 48 ρόλοι".
Ο Νίκος Καλογερόπουλος νιώθει μεγάλη ικανοποίηση γιατί φέτος το καλοκαίρι το πιλοτικό του αυτό εγχείρημα βρήκε ανταπόκριση. Συγκινήθηκε ιδιαίτερα όταν θεατές ήρθαν από την Αθήνα, την Πάτρα ή την Καλαμάτα ειδικά για να παρακολουθήσουν την παράστασή του.
Επιλογές ζωής

Συνοδοιπόροι. «Τα παιδιά της Μεσσηνίας», ο Πασχάλης Τσέρνας και ο Μήτσος
Τσίγκανος συνοδοιπόροι του στο όραμα.

Η μεγάλη μαεστρία του Νίκου Καλογερόπουλου είναι ότι καταφέρνει να περνά με τρόπο αυτά που θέλει. Ενώ μιλά για τους "Κυνικούς", καταφέρνει να μιλήσει και για τον εαυτό του και τη κατάσταση στον χώρο του. "Θεωρώ ότι σήμερα η Τέχνη με τον τρόπο που πλασάρεται έχει καταφέρει τα μέγιστα να μην προωθεί τον ελληνισμό. Μέσα σε αυτό το τηλεοπτικό χάλι που επικρατούν τα τούρκικα σίριαλ, πού θα ακούσει το Ελληνόπουλο την ελληνική γλώσσα αν δεν την ακούσει από Ελληνες ηθοποιούς; Δυστυχώς στο χαζοκούτι επικράτησε το μέτριο γιατί από τις θέσεις κλειδιά έφυγαν οι άνθρωποι που άξιζαν και μπήκαν τα "δευτέρια" και διάλεξαν από την κατηγορία τους και κάτω για να μπορούν όλους να τους ελέγχουν. Να μου λείπει. Προτίμησα να μειώσω τις ανάγκες μου παρά να προδώσω την ψυχή μου. Θυμώνω, όμως, πολύ με κάποιους συναδέλφους που έχουν υπηρετήσει τη σαπίλα και κάνουν και κριτική από πάνω".Ο ηθοποιός και αυτό τον χειμώνα θα ανεβάσει ξανά στην Αθήνα την παράσταση "Οι Κυνικοί ξανάρχονται", όπου θα πει τα πράγματα με το όνομά τους. Παράλληλα θα κυκλοφορήσουν τα τραγούδια της ταινίας "Οι ιππείς της Πύλου" με τους Ελένη Βιτάλη, Μανώλη Μητσιά και Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ενώ ετοιμάζεται και το βιβλίο του με τίτλο "100 πικρά τραγούδια κι ένα παλιό πεζό". Ο Νίκος Καλογερόπουλος όμως δεν ησυχάζει. Θα εξακολουθήσει να ασχολείται και με τη γη ερασιτεχνικά μεν, αλλά με πάθος. Μάλιστα, αναμένεται να πλασάρει και δικό του γλυκό κουταλιού αχλάδι, παρασκευασμένο παραδοσιακά που θα φέρει την ονομασία "Τα απίδια του Καλόγερα" και θα τα προσφέρει στους φίλους του. Η ιστορία με τον Νίκο δεν τελειώνει ποτέ, συνεχώς θυμάται πράγματα. Μας λέει πως μετά την Αυστραλία θα πάει με την ταινία στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο. Φεύγοντας, το μάτι πέφτει πάνω στον τοίχο που γράφει: "Ποτέ δεν είναι νωρίς, πάντα είναι αργά". Το σκέφτομαι, ενώ διαβάζω τους στίχους από ένα τραγούδι της ταινίας:

Σταθμός. Το τρένο δεν περνάει πια. Απομεινάρι μιας άλλης εποχής.

• Εγώ αητός, εγώ και Προμηθέας
• Εγώ ο τρελός της διπλανής παρέας
• Λέγω αυτά που δεν τολμάτε εσείς να πείτε
• Και χαρμοκλαίγω που στο βάθος συμφωνείτε.
• Τα όνειρα εκδίκηση γυρεύουν
• Σαν νυχτοπούλια κράζουν και χορεύουν
• Τα χρόνια τρέχουνε, ρε μάγκες, σηκωθείτε
• Και εν ανάγκη τώρα όλοι τρελαθείτε...

Οι ιππείς της Πύλου
Η ταινία της ζωής του

Ένας καταχρεωμένος ηθοποιός βάζει λουκέτο στο θέατρό του και φεύγει από την Αθήνα για ένα ερημωμένο μεσσηνιακό κάστρο στην περιοχή της Πύλου. Εκεί θα γνωρίσει μια σειρά παράξενους ανθρώπους και θα εμπλακεί σε περιπέτειες. Αυτή είναι η ιστορία της ταινίας "Οι ιππείς της Πύλου", μιας δημιουργίας που ο ίδιος αποκάλεσε "παιδί του" γιατί όχι μόνο επιμελήθηκε το σενάριο, τη μουσική και τη σκηνοθεσία, αλλά και γιατί αποτελεί απόσταγμα της ζωής του.

Καταφύγιο. Στο στέκι του Μήτσου Τσίγκανου ή αλλιώς «Μίτσιγκαν» φτιαγμένο
με έμπνευση και μεράκι.

http://www.ethnos.gr/